KHÁI NIỆM
Craft Coffee-thuật ngữ
khá mới trong ngành cà phê, đề cập
đến việc
theo đuổi khả năng tạo
ra một tách cà phê chất lượng
cao, đồng thời nâng cà phê nói chung và trải nghiệm
cà phê nói riêng trở thành một ngành nghề thủ công đòi hỏi yếu
tố kỹ
thuật, nghệ
thuật và học
thuật, như
cách mà
chúng ta nói
về bia thủ
công hoặc rượu vang thủ công. Trong tiếng
việt ‘Craft’ = ‘Thủ công’, cách hiểu
này tương đối
đơn giản
và chưa thể
thiện trọn vẹn tính nghệ
thuật của
“Craft Coffee“
QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Về thành phần, tất nhiên, “cà phê” khó
có thể đơn
giản hơn
– một
loại hạt
có thể pha nước
uống. Nhưng
bản thân hạt
cà phê thì cực kỳ phức tạp,
được tạo
thành từ hàng ngàn hợp chất,
hầu hết
chúng ta không hiểu gì về cà phê ở
cấp độ
khoa học.
Xuyên suốt tiến
trình phát triển của ngành cà phê, các kỹ thuật
tối ưu
nhất cho canh tác và chế biến
cà phê vẫn đang được phát triển ở mọi nơi,
mọi lúc. Tất
cả những
nỗ lực
cải thiện
(và do đó làm phức tạp thêm) khả năng cảm
thụ cà phê đã được chứng minh là có hiệu quả:
Trong lịch sử của
loài người, cà phê chưa bao giờ
có vị ngon hơn
hiện tại
; Ngày nay, số người quan tâm đến cà phê ngon đã tăng lên đáng kể, một trong số đó đã tạo
ra hàng trăm chiều hướng và thúc đẩy các Big Four (những
công ty cà phê dẫn đầu làn sóng thứ ba) đầu
tư đáng
kể vào cái gọi là Craft Coffee.
Phải nói rằng,
cần có kỹ
năng để tạo ra hương
vị cà phê ngon. Kỹ năng của
người nông dân, kỹ năng của
người chế
biến, kỹ
năng của người rang xay và kỹ năng của
người pha cà phê… Trồng trọt,
chế biến,
rang xay, pha chế, tất cả
các yếu tố
kỹ thuật
này, ở một
mức độ
nào đó mang tính chất của một
nghề nghiệp,
chính xác hơn là môt
nghề thủ
công (craft)
VAI TRÒ
Cà phê thủ công, ở
một phương
diện khác, thừa hưởng các triết lý làm nên làn sóng thứ ba – đó là duy trì quan hệ bền
vững trong chuỗi cung ứng.
Tính minh bạch và công bằng trong mối liên kết
giữa nông dân trồng cà phê với
nhà nhập khẩu, nhà rang xay, barista, hợp tác xã và người tiêu dùng… đóng vai trò trụ cột cho tính đạo đức
của làn sóng cà phê thứ ba đã được
“rót” vào định nghĩa Craft Coffee,
các cửa hàng cà phê thủ công, như Stumptown Coffee Roasters có trụ
sở tại
Portland, Ore., Giúp người
tiêu dùng dễ hiểu cà phê của họ. Mỗi loại
cà phê họ rang đều đi kèm với một câu chuyện – xuất
phát từ đâu, mối quan hệ
giữa Stumptown và trang trại cà phê, v.v..
Trong cục diện
chung, Craft coffee đã hình thành như
một lát cắt
lát nhỏ của chiếc
bánh cà phê khổng lồ, nó tương
đối quan trọng, đủ để những
người khổng
lồ trong ngành công nhận như
một phần
của thị
trường. Nhưng
trên thực
tế nó vẫn
đang hoạt động ở
quy mô nhỏ. Tất cả
cà phê thủ công đều mang danh nghĩa cà phê đặc sản,
nhưng không
phải tất
cả cà phê đặc sản đều là Craft coffee. Hạt cà phê thủ công chỉ
chiếm một
phần nhỏ
trong tổng số cà phê được tiêu thụ.
Tính đến thời điểm
bạn đọc
bài viết này – năm 2019, chỉ có khoảng
52 quán cà phê theo làn sóng thứ
ba làm Craft coffee. Trong khi đó, chỉ
riêng Starbucks đã có hơn
25.000 địa điểm
trên toàn cầu.
THỊ TRƯỜNG
Những barista pha chế cà phê bằng Siphon tại
Blue Bottle được gọi là “Siphonistas”. Ngày nay, các nhà rang xay thủ công lớn
nhất đôi khi được gọi là Big Four bao gồm: Stumptown (có trụ sở
tại Portland, Oregon), Intellectentsia (có trụ sở
tại Chicago, Illinois), Blue Chai (có trụ sở
tại Oakland, California) và Counter Culture (có
trụ sở
tại Durham, North Carolina). Đây là những thương
hiệu được
ghi nhận dẫn đầu
phong trào cà phê thủ công. Họ có thể
là những tên tuổi lớn nhất trong cà phê thủ công, nhưng nói chung, họ vẫn
bị lấn
át bởi những
chuỗi cà phê đặc biệt như Starbucks.
Điều
quan trọng cần nhớ
là mong muốn về cà phê chất lượng không phải chỉ
vừa nhen nhóm trong thế kỷ
21. Từ rất
lâu, đã có những người khiêm tốn cố gắng cải
thiện công việc pha chế
tại nhà của
họ và mở
khóa những hương vị
bí ẩn của
hạt cà phê. Trước đây, những
cá nhân tiên phong này đơn
thuần như
hét vào
khoảng không. Bằng những nỗ lực
và đam mê nhen nhóm trong hàng thế
kỷ qua, ngày nay chúng ta đã có thể nói về
cà phê chất lượng với
mức độ
sâu hơn, rộng
hơn rất
nhiều.
KẾT
Cuối cùng, Sự toàn vẹn
thuật ngữ
rất khó đạt
được trong thế giới cà phê. Chúng ta thường không phân biệt được
đâu là cà phê “premium” hay “gourmet” chứ
đừng nói đến
điều gì như
Specialty Coffee. Từ hoặc là cụm
từ như “cà
phê đặc
sản” thường
gắn với
một số
nền tảng
nhất định,
được tiêu chuẩn hóa bởi
Hiệp hội
Cà phê Đặc sản – SCA. Tuy nhiên, không ai trong chúng ta
tham gia vào định nghĩa các thuật ngữ
mang tính xã hội học như
làn sóng
thứ nhất,
thứ hai và thứ ba.., Luôn luôn tồn
tại những
bất đồng
quan điểm ở mặt
này hay mặt khác, và Craft
coffee cũng không ngoại
lệ.
Nhận xét
Đăng nhận xét